Kaygıyla Başa Çıkma Egzersizleri

Amerikan Psikoloji Derneği (APA) kaygıyı “gerginlik duyguları, endişeli düşünceler ve artan kan basıncı gibi fiziksel değişikliklerle karakterize edilen bir duygu” olarak tanımlamaktadır. Kaygı sadece normal bir duygu değil aynı zamanda gereklidir de, çünkü hayatta kalmamızı sağlar. Bu duyguyu ilk defa deneyimleyen ve anlamlandıramayan çocuklar için biz yetişkinlerin onlara destek olması oldukça önemlidir.

Kaygı, hem yetişkinler hem de çocuklar için baş etmesi zor bir duygudur. Yetişkin olarak kaygı yaşadığımızda bu güne kadar deneyimlediklerimizden bize iyi gelenleri keşfedip uyguluyor olabiliriz. Örneğin, kimi insan konuşup anlatarak, kimi derin nefesler alarak, kimi ana odaklanmak için bir takım egzersizler yaparak, kimi bedensel egzersizlerle, kimi de bir uzmandan yardım alıp kendi kaygıları ile başa çıkmak için çaba sarf edebilir. Ancak çocuklar için hem kendi kaygımızı kontrol altına almak hem de onlara rehber olabilmemiz gereklidir. Kendi kaygılarımızla başa çıkma belki başka bir bültenin konusu olabilir. Ancak çocuklar için olabildiğince somut materyallerle, oyunlarla ve ilgi çekici materyallerle çalışmak faydalı olacaktır. Duyguları konuşmak ve somutlaştırmak için aşağıdaki egzersizleri hayatınıza dahil edebilirsiniz.  

Kaygılı, Saplantılı Düşünce ve Davranışları Yumuşatmak için Fikirler

KAYGI BEBEKLERİ

Kaygı Bebekleri, çeşitli şekillerde kullanılan küçük el işi bebeklerdir. Çocuk, bebeğe kaygılarını anlatabilir, ince bir kağıt şeridi üzerine kaygısını yazabilir/çizebilir ve bebeği süslemeden önce bebeğin gövdesinin etrafına sarabilir (böylece çocuk, bebeğin “kaygıyı onun yerine taşıdığını” görsel olarak canlandırabilir). Çocuk, kaygı bebeklerini teselli için veya birlikte yaptığınız bir geçiş nesnesi olarak kullanabilir. Bebekler; insanlara, süper kahramanlara hatta hayvanlara benzetilerek hazırlanabilirler.  Bunlara Kaygı Bebeği, Kaygı Savaşçısı veya çocuğunuz tarafından belirlenmiş özel bir ad verilebilir. Yastığının altında saklayıp, gece uyumadan bebeklere korku ve kaygılarından bahsedebilir. İşte, bir Kaygı Bebeği yapmanın genel talimatları.

Malzemeler:

  • Makas
  • Kağıt parçaları
  • Eski moda mandal
  • İnce uçlu kalıcı kalemler
  • Saç için nakış ipliği
  • Yapıştırıcı
  • Boru temizleyiciler
  • Çeşitli kumaş parçaları ve kurdeleler

Yönergeler:

  • Çocuk, kağıt bir şerit üzerine bir endişesini yazmak ve bebeğe eklemek istiyorsa, önce bunu yapın: İnce bir kağıt şeridini kesip üzerine çocuğun endişesini yazın/çizin.  Bebeğin orta bölümünde kağıt şeridini yapıştırın. Bu, çocukların bebeğin gerçekten endişelerini taşıdığını görselleştirmelerine yardımcı oluyor.
  • Yüz: Çocuk, keçeli kalemleri kullanarak bebeğe bir yüz çizebilir.
  • Saç: Uzun saç yapmak için birkaç iplik parçasını aynı uzunlukta kesip yan yana tutun, daha sonra saçların etrafına dolamak ve ortada bir düğümle bağlamak için ayrı bir iplik parçası kullanın. Saçı bebeğin kafasına yapıştırın. Örgü yapmak için önce örgüleri hazırlayıp daha sonra bebeğin kafasına yapıştırın. Kısa saç yapmak için çoğunlukla ip kullanmak yerine çizmek daha iyidir. Saçları çizmek için keçeli kalemleri kullanın.
  • Kollar: Kolları oluşturmak için bir boru temizleyicisini gövdeye dolayın. Kolların boyunu ayarlayın ve yerine yapıştırın. Alternatif olarak, boru temizleyicisinin iki küçük şeridini kesip onları bebeklerin her iki yanına yapıştırabilirsiniz.
  • Giysiler: Bir gömlek yapmak için bebeğin üst kısmına küçük bir kumaş şeridi sarın. Pantolon için her bir bacağın etrafına ip sararak yapıştırmanız önerilir. Bu iş meşakkatli ama en iyi “pantolon benzeri”  görünümü yaratıyor. Etek ve elbiseler için çocuk kumaş şeritlerini bebek etrafına sarabilir. Bütün kumaşları yerine yapıştırın.
  • Bebeği kurumaya bırakın.

GERÇEKLERİ ÖĞRENMEK

Kaygı, bilinmezlikten kaynaklanır ve ‘bilinmeyenden’ beslenir. Kolayca endişelenen çocuklar gerçeklerden ziyade, korkulara dayanarak başlarına gelebileceklerin en kötüsünü düşünürler. Bu nedenle, çocuğun korkularını listelemek ve her birine gerçeklere dayalı bilgilerle yaklaşmak faydalı olabilir. Çocuğun korkuları gerçeğe dayansa da dayanmasa da gerçekleri bilmek ve korkuyla başa çıkma planı, kaygıyı azaltabilir.

Yönergeler:

  • Endişeleri listeleyin.
  • Her endişeyi yönetmede yardımcı olabilecek başa çıkma ve yatıştırıcı stratejileri sıralayın.
  • ‘Ya olursa’nın ihtimali çok düşük olsa bile, tüm ‘ya olursa’lar için bir plan yapın.

DENGELEME

Dengeleme egzersizleri, içinde bulunulan endişe ve sıkıntıyı azaltmaya yardımcı olan egzersizlerdir. Bir kaygı atağının yaklaştığını hisseden, ortamdan kopan veya geçmiş bir anı yaşar gibi hisseden insanlar için yararlı olabilir. Dengeleme işlemindeki en kolay ve en hızlı egzersizlerden biri, mevcut çevrenize uyum sağlamak ve hissedebildiğiniz, görebildiğiniz, duyabildiğiniz ve koklayabildiğiniz üç şeyi bulmaktır. Bu basit hareket odağınızı an’a kaydırmaya ve ‘vücudunuzda’ daha fazla hissetmeye yardımcı olur.

Bu egzersiz hakkında çocukla konuşmak için ‘Dengeleme’ hakkında pratik yapın, böylece onu kullanmaya alışsın. Çocuğa bunun, herhangi bir anda ve yerde kullanabileceği bir baş etme yöntemi ve sakinleştirici bir strateji olduğunu anlatın.   

Kaynak: Çocuklar İçin Duygularla İletişim Becerileri/ Çocuklarda Duygusal Düzenlemeye Yardımcı Aktiviteler, Oyunlar ve HikayelerBonnie Thomas

Kinik Psk. Damla Ekmekçibaşı