Çocukların okula rahat bir şekilde alışabilmeleri için oryantasyon süreci çok önemli bir rol oynar. Çocuğun her açıdan en hızlı geliştiği dönem 0-6 yaş arası olan okul öncesi dönemi kapsar. Okul öncesi dönem çocuğun sosyal, fiziksel, duygusal ve zihinsel becerileri kazandığı, bireyselleştiği bir dönemdir. Çocuk ilk sosyal ilişkilerine ailede başlar, sonrasında okul aracılığıyla dış dünyaya açılarak akran ilişkilerini geliştirir. Bu nedenle çocuğun hayatında kalıcı etkileri olan okul öncesi eğitimin önemi büyüktür. Anne-baba olarak hazır olunması beklenen bazı kısımlar vardır. Bu kısımlar öncelikle çocuğunuzdan bir süreliğine fiziksel ve ruhsal anlamda ayrılmaya hazır olmaktır. Her çocuğun ortak noktası anne-babadan ayrılarak ilk sosyal ortama adım atmış olmaktır. Çocuğun anne ile güvenli bağ kurmasının yanı sıra anneden sağlıklı bir şekilde ayrışabilmesi de oryantasyon sürecinde önem taşımaktadır. Anne-baba olarak burada destek olmak, çocuğunuzun okul ortamında kendini güvende hissetmesi için gereklidir. Bu sürecin olumlu ve sağlıklı bir şekilde ilerlemesi tüm okul hayatını etkileyecektir.
Oryantasyon Sürecinde Desteklenmesi Gereken Adımlar;
- Anne-baba olarak kararlı ve net olun.
- Çocuğunuzu önceden hazırlayın. Okulda nelerle karşılaşacağı hakkında bilgilendirme yapın.
- Oryantasyon sürecinin bozulmaması açısından onu rahatlatın. ‘Sen oyununu oyna istediğin zaman ben burada seni bekliyor olacağım’ gibi güven verici cümlelerle onu rahatlatın.
- Oryantasyon öncesinde öğretmenine çocuğunuzu daha yakından tanıyabilmesi için birkaç genel bilgi verin. En sevdiği oyuncak, kişilik özellikleri ya da hassas olduğu durumlar gibi bilgiler aktarın.
- Okula destek vermek ve oryantasyon sürecini olumlu etkilemek için evdeyken o gün neler yapıldıysa onlardan bahsedin.
- Oryantasyon süreci başladıktan sonra rutinlere çok dikkat etmek gerekir. Çocuğunuz rutininin bozulduğunu hissederse huzursuz olur ve süreç olumsuz etkilenir.
- Oryantasyon sürecinde çocuğunuzda normalden farklı davranış değişiklikleri (uykusuzluk, iştahsızlık vb.) gözlemleyebilirsiniz. Bu süreç normal ve doğaldır. Alışma sürecinde verilen tepkilerdir. Eğer oryantasyon bittikten sonra devam ediyorsa, bir uzman desteği almakta fayda vardır.
- Oryantasyon sürecinde okula gitmemek için direnç gösterilebilir. Net ve kararlı bir duruş sergilemek çok önemli bir noktadır.
- Okul süreciyle ilgili herhangi bir konuda kaygı duyuyorsanız bu durumu çocuğunuza yansıtmayın. Eğer yansıtırsanız sizin kaygınızı o da üstlenecektir. Kaygılarınızı okul psikoloğu, okul müdürü ve öğretmen ile paylaşabilirsiniz.
- Oryantasyon sürecinde çocuğunuzu anlamaya çalışın ve sabır gösterin.
Oryantasyon sürecinde ebeveynler ile işbirliğinin ne kadar önemli olduğunu ve tüm okul hayatına bir zemin hazırlayacağını, her çocuğun okula alışma süresinin farklı olabileceğini de unutmamak gerekir.
ELİF ÇEVİKBAŞ
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG